Terug naar de Middeleeuwen

Dag 91 - woensdag 3 mei 2023

Orvieto - Bagnoregio

Gelopen: 20,0 km

Totaal gelopen: 1989 km

Nog te lopen: 166 km

We daalden vanmorgen eerst een stuk af van de berg waar Orvieto op ligt. Daarna begon een pittige klim, deels over keienpaden, naar de berg aan de overkant, in de richting van Porano. Onderaan de klim zagen we nog deze resten van een middeleeuws aquaduct, aangelegd in de bloeiperiode van de stad rond 1270, dezelfde tijd dat de kathedraal gebouwd werd.

Halverweg de klim hadden we dit uitzicht op die kathedraal.

Na een uur klimmen bereikten we vlakker gebied. Hier zijn oude Etruskische graven gevonden, zoals op dit bord beschreven staat. Helaas zijn de graven alleen op afspraak te bezichtigen, en zijn de fresco’s inmiddels in een museum beland.

In Porano staat ook een oud kasteel, het Castel Rubello, op de twee foto’s hieronder. 

Zo’n mooie vlinder bij zoveel achtergelaten vuil.

Deze gele bloem heeft een bijna oranje hart.

En deze hadden we ook niet eerder gezien, sommige bloemblaadjes lijken bijna zwart. De bijen waren dol op deze bloemen.

Bij deze blauwe regen gonsde het van de grote kevers, wel een paar centimeter lang, die zich tegoed deden aan de nectar.

We bereikten Lubriano, aan de rand van de hoogvlakte. Daar kregen we het eerste uitzicht op het hoogtepunt van de dag, Civita di Bagnoregio. Zie de onderstaande foto’s. Aan de rechterkant is een voetbrug die de Civita met het moderne Bagnoregio verbindt.

In Lubriano is de Via Romea uitstekend weergegeven, met grote borden. En we hadden de route tot in detail op onze gps-ontvanger staan. We volgden dus de richting die dit bord aangaf.

En kwamen hier voor een hek uit. Daarachter was het sterk begroeid, het was steil, dus een stuk burgerlijke gehoorzaamheid was hier op zijn plaats. We begrepen later dat dit gebied constant in beweging is, er zijn veel aardverschuivingen, waardoor de route soms aangepast moet worden. Gelukkig heeft ons gps-apparaat goed kaartmateriaal, zodat we een alternatief konden vinden. Dat is ook nog eens een beter begaanbaar pad.

Aan het begin van dat alternatieve pad stond dit oude washuis. Hier kwamen vroeger de vrouwen van Lubriano om met de hand de was te doen. Het bronwater spoelde in de stenen bakken.

De voetweg van Lubriano naar Civita di Bagnoregio betekent dat je eerst van 430 naar 270 meter boven zeeniveau moet afdalen via een steile weg, en dan weer omhoog moet klimmen naar 430 meter, ook steil. Gelukkig was het halfbewolkt en 19 graden, ideaal klimweer dus.

Onderweg hadden we dit uitzicht over het dal tussen Civita di Bagnoregio en de Tibervallei. De grijze stukken zijn klei, en aan hevige erosie onderhevig.

In het dal tussen beide plaatsen stroomt een beek. Hier zie je hoe de beek zich door tufsteen boort.

Even een terugblik op Lubriano.

We waren bijna boven, toen het pad leek op te houden tientallen meters onder de top van de berg.

Maar, aan het einde was een lange tunnel. Die liepen we door.

De tunnel kwam uit op een smal, met planten begroeid geitenpaadje. Dat werd langzaam breder terwijl het omhoog voerde, naar alweer een hek. Even ging het door ons heen: nee hè, niet weer terug afdalen en dan weer klimmen, en dan nog een omweg… 

Gelukkig konden we langs het hek. Het was blijkbaar bedoeld om werkzaamheden aan het pad aan te geven, en om te voorkomen dat hordes toeristen hier in gevaar zouden komen. Die komen allemaal van de andere, makkelijke kant; we vermoeden dat wij vandaag de enigen zijn geweest die de steile klim gemaakt hebben.

Iets verder omhoog zag je deze kelders in de tufsteen van de berg. Die tufsteen is ook meteen het probleem van de stad. Die problemen begonnen al 2500 jaar geleden, toen de Etrusken de stad bouwden. Door het zachte gesteente en de steile hellingen brokkelt de berg langzaam af.

Terwijl we tussen Lubriano en Civita di Bagnoregio niemand tegenkwamen, barste het boven in de stad van de toeristen. Soms waande je jezelf in Japan, gezien het uiterlijk van veel toeristen, en sommige winkels omschreven hun producten zelfs in het Japans. Er waren ook grote schoolklassen. In de enige gelateria moest de bediening zelfs de kinderen vragen om buiten in de rij te staan, en met vier tegelijk naar binnen te gaan, anders werd het chaos. Al die toeristen hadden overigens entree moeten betalen aan de andere kant van de berg waar ze binnen gekomen waren. Aan onze kant loonde een kaartjeskiosk niet….

Hier onder de kerk van de stad.

We liepen naar het nieuwe Bagnoregio over de voetgangersbrug. Vanaf daar heb je ook weer een schitterend uitzicht over de stad…

…. En over de omliggende omgeving.

Na deze inspannende maar mooie dag kwamen we in ons hotel in Bagnoregio, met de fraaie naam “divino amore“, ofwel goddelijke liefde. Wel, die gaf de receptionist ons.

Bij het douchen ontdekte Christine een teek op haar buik. Nu hebben we een tekentang bij ons, maar helaas werd de romp van de kop gescheiden, en bleef die kop in het vlees zitten. We vroegen de receptionist waar EHBO te vinden is, en ze raadde ons aan bij de plaatselijke apotheek te kijken of die niet behulpzaam kunnen zijn, of anders naar het medisch centrum van het dorp te gaan, waar om 8 uur ‘s avonds weer een arts zou zijn. In deze gemeente met 3400 inwoners is door pensionering geen vaste huisarts meer.

De apotheek kon niets voor ons doen, en raadde aan naar de hulppost van het ziekenhuis in Orvieto te gaan. Ja, we komen daar net na een dag lopen vandaan, en we hebben geen auto. Dus eerst maar snel een pizza eten, en wachten tot om acht uur de dokterspost open gaat.

Daar was niemand, maar er stond wel een weekend- en avondnummer. Dat belden we, en de arts zei dat hij niets kon doen omdat hij de apparatuur niet heeft. Net als de apotheker raadde hij ons het ziekenhuis in Orvieto aan. Toen hij hoorde dat we geen vervoer hadden, adviseerde hij om 118 te bellen, om per ambulance naar het ziekenhuis vervoerd te worden. Dat is toch te gek voorwoorden, voor een tekenbeet per ambulance naar het ziekenhuis.

Dat vond onze receptioniste ook, en zij heeft alles gedaan om nog iemand te vinden die ons naar en van het ziekenhuis kon brengen. Om negen uur stond de chauffeur op de stoep. Hij had de hele dag gewerkt en zijn dochtertje nog niet gezien. Dus op de heenweg stopte hij even bij zijn huis. De hele rit duurde zeker wel 25 minuten, want de wegen zijn allemaal smal, bochtig en hellend. Bovendien reed hij het grootste stuk midden op de weg in plaats van rechts, in verband met het gevaar voor aanrijdingen met wilde zwijnen.

Hij reed ons de ambulancepoort van het ziekenhuis binnen. Na de gebruikelijke bureaucratie werd Christine geholpen. Om elf uur waren we klaar, en om half twaalf waren we weer in ons hotel. Toen nog hotel zoeken voor morgen (eh, het is inmiddels vandaag) en dit weblog afmaken.

Zo is alles toch weer goedgekomen, Welterusten!